Bên cạnh khả năng tương tác, giao tiếp và hành vi bất thường, một đặc điểm thường gặp ở trẻ tự kỷ đó là rối loạn giác quan. Rối loạn giác quan là một trong các tiêu chuẩn chẩn đoán Rối loạn phổ tự kỷ.
Các dấu hiệu rối loạn xử lý giác quan mà cha mẹ có thể gặp ở trẻ:
- Thính giác
– Phản ứng mạnh mẽ với tiếng động lớn như tiếng còi báo động, tiếng chó sủa, tiếng máy sấy tóc…
– Gặp khó khăn khi làm việc trong lúc bật nhạc hoặc tivi
– Gọi tên không đáp ứng
– Thích thú với tiếng động lạ hoặc tự tạo ra các tiếng động để giải trí.
- Thị giác
– Trẻ thích thú hơn khi làm việc trong môi trường ánh sáng yếu
– Thích nhìn vào các hình ảnh chi tiết trong đồ vật (ví dụ như nghịch bánh xe, logo của oto)
– Cảm thấy bị khó chịu với những ánh sáng rực rỡ nhiều hơn trẻ cùng tuổi
- Xúc giác
– Cảm thấy khó chịu khi cắt tóc, rửa mặt, cắt móng tay
– Cảm thấy khó chịu khi đi giày, xỏ tất
– Thể hiện sự xúc động hoặc giận dữ khi bị ai đó đụng vào
– Cọ xát vị trí cơ thể khi bị ai đó chạm vào
– Chạm vào người hay đồ vật đến mức khiến người khác cảm thấy khó chịu
– Thích chạm vào đồ chơi, bề mặt hoặc kết cấu vật ( ví dụ tìm kiếm cảm giác về mọi thứ)
– Dường như không cảm nhận được đau
– Dường như không cảm nhận được sự thay đổi của nhiệt độ
- Vận động
– Di chuyển quá nhiều ảnh hưởng đến thói quen hàng ngày
– Cảm thấy do dự khi đi lên, đi xuống lề đường hoặc bậc thang
– Thích thú với những trò chơi cần di chuyển, vận động nhiều
– Luôn tìm kiếm cơ hội để ngã mà không quan tâm đến sự an toàn của bản thân
- Cảm thụ bản thể
– Dễ mệt mỏi, đặc biệt khi đứng hoặc giữ cơ thể ở một tư thế
– Bước đi tạo tiếng động do các bước chân rất nặng nề
– Cần đắp một cái chăn nặng để ngủ
- Vị giác, khứu giác
– Ọe với một số kết cấu thức ăn hoặc dụng cụ ăn uống trong miệng
– Từ chối một số vị hoặc mùi thức ăn
– Ngửi những thứ không phải thức ăn
– Thể hiện sự yêu thích mạnh mẽ với một số loại vị nhất định
– Đưa mọi thứ vào miệng
à Những đầu vào giác quan bị rối loạn này gây ra những hành vi bất thường, định hình, lặp đi lặp lại của trẻ. Cần can thiệp để giảm thiểu những rối loạn xử lý giác quan, từ đó giúp trẻ giảm hành vi bất thường, tăng tập trung, chú ý, tương tác.
